Grand Theft Auto, resmi kısaltması ile GTA, oyun programcısı David Jones ve Mike Dailly[2], Dan ve Sam Houser kardeşler ileoyun tasarımcısı Zachary Clarke tarafından yaratılan video oyunu serisidir. İlk olarak Rockstar North (eski adıyla DMA Design) tarafından Birleşik Krallık’da geliştirilmiş ve Rockstar Games tarafından yayımlanmıştır. Serinin adı motorlu araç hırsızlığı anlamına gelen “grand theft auto” teriminden gelmektedir.
Seride geçen hayali mekanlar Amerikan şehirlerinden esinlenilerek tasarlanmıştır. Oyunlar oyuncuların hikayede ilerleyebilmek için görev yapabildikleri, bununla birlikte aksiyon-macera, sürüş, rol yapma, gizlilik ve yarış elementlerini de içeren serbest dünya üzerine odaklanmıştır. Serinin konusu genellikle Amerikan kültürünün komedi ile eleştirisi olsa da yetişkinlere yönelik doğası ve şiddet teması ile tartışmalara neden olmuştur. Oyunların konusu suç dünyası içerisinde farklı nedenlerle yükselmeye çalışan farklı ana karakterlere odaklıdır. Yan karakterler genellikle ana karaktere ya da onun örgütüne ihanet eden veya ana karakterin ilerlemesini yavaşlatan karakterlerden oluşmaktadır.
Video oyunu geliştiricisi DMA Design günümüzde on oyun ve dört geliştirme paketine sahip olan seriyi geliştirmeye 1997 yılında başlamıştır. Serinin üçüncü oyunu Grand Theft Auto III üç boyutlu grafikleri seriye kazandırmış ve bir dönüm noktası olması sebebiyle ilham kaynağı olduğu benzer serbest dünya aksiyon oyunlarının "Grand Theft Auto klonu" adlandırılmasına neden olmuştur. Sonraki oyunlar Grand Theft Auto III’nin kurduğu konsepti devam ettirmiştir. Michael Madsen, Ray Liotta, Burt Reynolds, Dennis Hopper, Danny Trejo, Gary Busey, Samuel L. Jackson, Chris Penn, James Woods, Joe Pantoliano, Debi Mazar, Jenna Jameson, Frank Vincent, Robert Loggia, Ricky Gervais, Andy Dick, Debbie Harry, Kyle MacLachlan, Phil Collinsand Peter Fonda[3] gibi sinema ve müzik sanatçıları çeşitli karakterleri seslendirmiş ve Aralık 2012 itibariyle seri, toplamda 125 milyondan fazla kopya satarak ticari başarı sağlamıştır. Grand Theft Auto serisinin dördüncü döneminde Michael Hollick, Jason Zumwalt ve Scott Hill gibi daha az tanınan aktörlere yer verilmiştir.
Her oyunu oyuncuları büyük bir şehirde taklitçi ya da suça ortak olmayı ve oyunun verdiği yönergeler aracılığıyla organize suç dünyasında yükselmeye çalışan bir birey olmasını sağlar. Oyuncu yeraltı dünyasındaki önemli kişiler ve büyük idoller (örn: Mafya babası) tarafından hikayenin ilerleyişine göre çeşitli görevler almaktadır. Adam öldürme ve bazı ağır suçlar olağandır. Taksi kullanma, sokak yarışı yapma, otobüs kullanma ya da helikopter ve uçak kullanmayı öğrenme gibi aktiviteler(aynı zamanda görev olabilen) eklenmiştir.
Grand Theft Auto III ve sonraki oyunlarında daha fazla seslendirme, radyo istasyonu ve Amerikan kültürünü yansıtan müzikler kullanılmıştır.
Grand Theft Auto serisi gerçek dünyanın kurgulanmış ve farklı zaman dilimlerindeki yerlerinde geçer. Serinin New York'dan esinlenilerek tasarlanan Liberty City, Miami'den esinlenilerek tasarlanan Vice City ve California'dan esinlenilerek tasarlanan San Andreas şehirlerinde geçmektedir. İlk oyundaki San Andreas şehrinde yalnızca San Francisco'dan esinlenilmiştir. Eklenti paketleriyle oyun şehri Londra üzerine inşa edilmiştir.[4]
Yıl |
Oyun |
Geliştirici |
Platform |
Dünya[5] |
Konsol |
Bilgisayar |
Taşınabilir |
Mobil |
1997 |
Grand Theft Auto |
DMA Design |
PS1 |
Windows, MS-DOS |
GBC |
|
2D |
1999 |
Grand Theft Auto: London, 1969 |
PS1 |
Windows, MS-DOS |
|
|
Grand Theft Auto: London, 1961 |
|
Windows |
|
|
Grand Theft Auto 2 |
PS1, Dreamcast |
Windows |
GBC |
|
2001 |
Grand Theft Auto III |
PS2, Xbox  |
Windows, Mac OS X |
|
iOS, Android |
3D |
2002 |
Grand Theft Auto: Vice City |
Rockstar North |
PS2, Xbox  |
Windows, Mac OS X |
|
iOS, Android |
2004 |
Grand Theft Auto: San Andreas |
PS2, Xbox  |
Windows, Mac OS X |
|
iOS, Android |
Grand Theft Auto Advance |
Digital Eclipse |
|
|
GBA |
|
2005 |
Grand Theft Auto: Liberty City Stories |
Rockstar Leeds |
PS2  |
|
PSP |
|
2006 |
Grand Theft Auto: Vice City Stories |
PS2  |
|
PSP |
|
2008 |
Grand Theft Auto IV |
Rockstar North |
PS3, Xbox 360 |
Windows |
|
|
HD |
2009 |
Grand Theft Auto IV: The Lost and Damned |
PS3, Xbox 360 |
Windows |
|
|
Grand Theft Auto: Chinatown Wars |
Rockstar Leeds |
|
|
PSP, DS |
iOS |
Grand Theft Auto: The Ballad of Gay Tony |
Rockstar North |
PS3, Xbox 360 |
Windows |
|
|
2015 |
Grand Theft Auto V |